To τένις είναι ένα δημοφιλές άθλημα, με συμμετοχή σε περισσότερες από 200 χώρες συνδεδεμένες με διεθνή τουρνουά τένις. Είναι επίσης ένα επαγγελματικό άθλημα, στο οποίο διακυβεύονται εκατομμύρια δολάρια σε χρηματικά έπαθλα.

Στις Κάτω Χώρες, είναι το δεύτερο πιο δημοφιλές άθλημα, με περισσότερους από ένα εκατομμύριο συμμετέχοντες, σε πληθυσμό δεκαέξι εκατομμυρίων ανθρώπων.

Στην Ολλανδία είναι το πιο δημοφιλές άθλημα μεταξύ των γυναικών ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες κατατάσσεται επίσης ψηλά στη λίστα των δημοφιλών αθλημάτων. Συγκεκριμένα το τένις, το δημοφιλέστερο άθλημα ρακέτας στον κόσμο, απαιτεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σωματικής άσκησης που περιλαμβάνει ασκήσεις για την ανάπτυξη της ευελιξίας, της ευκινησίας, της καρδιοαναπνευστικής χωρητικότητας, της ταχύτητας, της δύναμης και της μυϊκής αντοχής.

Η συμμετοχή σε επαγγελματικό τουρνουά τένις πραγματοποιείται σε προοδευτικά μικρότερες ηλικίες, γύρω στα 15 έτη για τα κορίτσια και 16,5 για τα αγόρια, με αυξημένη προσοχή λόγω της ψυχολογικής και φυσιολογικής καταπόνησης στην οποία εκτίθενται.

Τραυματισμοί στο τένις
Όπως και σε πολλά άλλα αθλήματα
, παίζοντας τένις είτε αναψυχής, είτε σε συλλογικό ή σε επαγγελματικό επίπεδο, οι συμμετέχοντες βρίσκονται σε κίνδυνο τραυματισμού. Αν και πολλοί τραυματισμοί που συμβαίνουν στο τένις είναι κοινοί με άλλα αθλήματα, στο τένις υπάρχει ένα μοναδικό προφίλ τραυματισμών. Οι διαφορές στον εξοπλισμό, στη βιομηχανική και στις φυσικές απαιτήσεις έχουν ως αποτέλεσμα ένα προφίλ τραυματισμών που διαφέρει από τα άλλα αθλήματα ρακέτας.

Οι αθλητικές κακώσεις, συμπεριλαμβανομένων των τραυματισμών του τένις, αποτελούν μια κοινή αιτία ανικανότητας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, απουσίας από την προπόνηση. Αυτό μπορεί να έχει σημαντικές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Ως τραυματισμός στο τένις ορίζεται το μυοσκελετικό πρόβλημα που απαιτεί μείωση ή διακοπή της δραστηριότητας για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα με ή χωρίς αξιολόγηση ή θεραπεία από ειδικό.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης των B. M. Pluim, J. B. Staal, G. E. Windler και N. Jayanthi, υπάρχει μεγάλη διακύμανση στην αναφερόμενη συχνότητα εμφάνισης των τραυματισμών στο τένις, ενώ φαίνεται ότι οι περισσότεροι τραυματισμοί συμβαίνουν στα κάτω άκρα, ακολουθούν τα άνω άκρα και στη συνέχεια ο κορμός. Ακόμα, υπάρχουν πολύ λίγες διαθέσιμες μελέτες που εκτιμούν το μέτρο συσχέτισης μεταξύ των παραγόντων κινδύνου και την εμφάνιση των τραυματισμών στο τένις. Τέλος, υπάρχουν και κάποιες ελεγχόμενες μελέτες που αναφέρονται σε προληπτικά μέτρα για την αποφυγή τραυματισμών στο άθλημα του τένις.

Επικονδυλίτιδα
Η πλευρική 
επικονδυλίτιδα (επικονδυλίτιδα) είναι ο πιο συχνός τύπος μυοτενοντίτιδας και μπορεί να είναι υπεύθυνη για τον ουσιαστικό πόνο και την απώλεια της λειτουργίας του προσβεβλημένου άκρου. Συγκεκριμένα είναι μια επώδυνη κατάσταση που επηρεάζει τον τενοντώδη ιστό των απαρχών εκτεινόντων μυών του καρπού στον πλευρικό επικόνδυλο του βραχιόνιου οστού, οδηγώντας σε απώλεια της λειτουργίας του προσβεβλημένου άκρου. Ως εκ τούτου, μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή του ασθενούς. Περιγράφηκε για πρώτη φορά από τον Runge το 1873 και επαληθεύεται με κλινική διάγνωση μέσω υπερηχογραφήματος και μαγνητικής τομογραφίας.

Κατά τον Bruce Rothschild η πλευρική επικονδυλίτιδα είναι ένα σχετικά κοινό κλινικό πρόβλημα και έχουν γίνει πολλές σχετικές προσπάθειες για την ανάλυση του. Εύκολα αναγνωρίζεται κατά την ψηλάφηση της πλευρικής προεξοχής στον αγκώνα και τα έντονα συμπτώματα πόνου στην περιοχή. Ο όρος πλευρική επικονδυλίτιδα προσδιορίζει μια διαταραχή που εντοπίζεται στην πλευρική επικόνδυλο. Η κατάληξη «ίτιδα» στον όρο επικονδυλίτιδα είναι παραπλανητική. Η ιστολογική αξιολόγηση δεν στηρίζει την κατηγοριοποίηση ως φλεγμονώδη διαδικασία. Η μικροσκοπική εξέταση αποκαλύπτει πραγματικά ένα βλεννώδη εκφυλισμό που αποδίδεται σε μηχανική υπερφόρτωση. Πράγματι, η αξιολόγηση του υπερηχογραφήματος αποκαλύπτει μηχανική βλάβη στους τένοντες.

Συγκεκριμένα, η επικονδυλίτιδα πιστεύεται ότι προκύπτει από την υπερβολική χρήση των κερκιδικών εκτεινόντων μυών του καρπού και των δακτύλων, οι οποίοι εκφύονται από μια μικρή οστική προεξοχή στην πλάγια περιοχή του αγκώνα, τον επικόνδυλο. Οι μεγάλες δυνάμεις που αναπτύσσονται σε συνδυασμό με τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα (Σύνδρομο Υπερχρήσης) καταλήγουν σε μια πρωτεύουσα τενοντίτιδα των εκτεινόντων μυών του καρπού και των δακτύλων με ή χωρίς τη συμμετοχή του βραχέως κερκιδικού εκτείνοντα του καρπού. Με άλλα λόγια η επικονδυλίτιδα αποτελεί ένα πρόβλημα τενόντων που μπορεί να προκληθεί και από αιτίες, όπως η ηλικία και το φύλο.

Αν και ο πόνος, λοιπόν, γύρω από τον πλευρικό επικόνδυλο αναφέρεται συνήθως ως «αγκώνας του τενίστα», οι παίκτες τένις αποτελούν μόνο το 10% του πληθυσμού των ασθενών. Βέβαια, οι μισοί από τους παίκτες του τένις αναπτύσσουν πόνο γύρω από τον αγκώνα, εκ των οποίων το 75% εμφανίζουν όντως το Σύδρομο Υπερχρήσης.

Στο τένις, οι εκτείνοντες του καρπού έχουν κύρια δραστηριότητα σε όλες τις κινήσεις που πραγματοποιούνται στο άθλημα (σερβίς, forehand, backhand), πράγμα που θα μπορούσε να είναι μια εξήγηση για την προδιάθεση της κατάστασης. Κάτι τέτοιο έρχεται σε συνάρτηση με το ότι παρουσιάζεται μεγαλύτερη εμφάνιση του Συνδρόμου σε ψυχαγωγικούς παίκτες τένις σε σύγκριση με έμπειρους παίκτες. Αυτό δείχνει ότι οφείλεται στην ικανότητα των έμπειρων παικτών να μειώνουν της επιπτώσεις μετάδοσης των κραδασμών από τη ρακέτα στον καρπό και στον αγκώνα.

Η μετάδοση των κραδασμών πέρα από το επίπεδο της εμπειρίας επηρεάζεται και από το σωματικό βάρος, καθώς και από τις ιδιότητες της ρακέτας, αφού το μέγεθος της λαβής της ρακέτας αναφέρεται ως παράγοντας κινδύνου για τραυματισμούς στον πήχη και τον αγκώνα. Τέλος, η λανθασμένη εκτέλεση της τεχνικής backhand είναι μια άλλη πιθανή εξήγηση για την υψηλή συχνότητα του Συνδρόμου Υπερχήσης στους αρχάριους παίκτες τένις.

Ο πόνος γύρω από τον αγκώνα που ακτινοβολεί προς την περιοχή των εκτεινόντων, η μειωμένη δυνατότητα επέκτασης του αντιβράχιου και η επώδυνη αντίσταση στη ραχιαία κάμψη του καρπού κατά τη διάρκεια φυσιολογικών καθημερινών δραστηριοτήτων ή κατά κύριο λόγο κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων, είναι ύποπτες ενδείξεις για την παρουσία του «αγκώνα τενιστών». Για την τελική διάγνωση, το υπερηχογράφημα, η ακτινολογική εξέταση, η MRI εξέταση και το ηλεκτρομυογράφημα θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα ώστε να εντοπιστούν και άλλα πιθανά αίτια για τον πλευρικό πόνο στον αγκώνα.

Πρόληψη
Για την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης
 απαιτείται αποφασιστικότητα τόσο για τη συχνότητα όσο και για τη σοβαρότητα των τραυματισμών του τένις. Η σοβαρότητα του τραυματισμού μπορεί να περιγραφεί με βάση τη φύση της ζημίας, τη διάρκεια και τη φύση της θεραπείας, το χρόνο που χάνεται από την αθλητική συμμετοχή ή από την εργασία και το κόστος.

Σημαντικός είναι ο καθορισμός των παραγόντων κινδύνου και άλλων μηχανισμών που σχετίζονται με τους τραυματισμούς. Η κατανόηση των αιτιών των τραυματισμών, με στόχο την τροποποίηση ή την απομάκρυνση από αυτές μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση τραυματισμών. Ακολούθως, απαιτείται διατύπωση των προληπτικών μέτρων, τα οποία πρέπει να αξιολογηθούν για την αποτελεσματικότητά τους, πριν από την εφαρμογή τους.

Η ενημέρωση των παικτών, των γονιών και των προπονητών σχετικά με τους τραυματισμούς είναι μια δυνατότητα που μπορεί να περιληφθεί στην πρόληψη. Ο έλεγχος του μυοσκελετικού συστήματος των παικτών για τον εντοπισμό περιοχών που κινδυνεύουν, η σωστή επιλογή του εξοπλισμού συμπεριλαμβανομένων των υποδημάτων, των ρακετών, των χορδών και των μπαλών είναι κάποια σημεία στα οποία πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να περάσουμε από το στάδιο της κλινικής εμπειρίας και της κερδοσκοπίας σε πραγματικές αποδείξεις με βάση την πρόληψη των τραυματισμών στο τένις.

Πιο συγκεκριμένα για την επικονδυλίτιδα, ο κατάλληλος εξοπλισμός είναι απαραίτητος για την πρόληψη του Συνδρόμου. Το ιδανικό μέγεθος της λαβής της ρακέτας αλλά και το βάρος της, καθώς και η χρήση της με μικρότερη τάση (λιγότερα κιλά) στις χορδές είναι κάποιες σημαντικές συμβουλές για τη μείωση των φορτίων που μεταδίδονται στον αγκώνα.

Ακόμα, οι παρεκκλίνουσες τεχνικές θα πρέπει να εντοπιστούν και να διορθωθούν, κυρίως στη forehand κίνηση προκειμένου να μειωθεί η φόρτωση στους εκτείνοντες του καρπού αλλά και στη backhand κίνηση ώστε να επιτραπεί μια κατανομή της δύναμης μεταξύ των άνω άκρων και να μειωθεί σε μεγάλο βαθμό η πλευρική επικονδυλίτιδα.

Τρόποι αντιμετώπισης
Σε μια πρώτη φάση
 μετά τη διάγνωση του Συνδρόμου απαιτείται παύση της έντονης δραστηριότητας, αλλά σε καμία περίπτωση πλήρης αδράνεια ή ακινητοποίηση, καθώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε ατροφία των μυών. Η παγοθεραπεία συνιστάται για τοπική αγγειοσύσπαση και έχει αναλγητικά αποτελέσματα, ενώ η χρήση τοπικών αντιφλεγμονωδών παραγόντων έχει δείξει ότι μειώνει τον πόνο σε σύντομο χρονικό διάστημα. Για τη συνέχεια, υπάρχει ένας αριθμός τρόπων θεραπείας, όπως η θεραπεία των επαναλαμβανόμενων κρουστικών κυμάτων χαμηλής έντασης, η φυσικοθεραπεία και η ανοικτή χειρουργική παρέμβαση για τη διαχείριση του «τένις αγκώνα».

Ωστόσο, καμία μέθοδος θεραπείας δεν έχει δείξει ότι είναι ανώτερη από τις άλλες. Μία από τις κοινές θεραπείες είναι η έγχυση κορτικοστεροειδών. Η λογική πίσω από τη χρήση τους βασίζεται στη θεωρία ότι η νόσος είναι φλεγμονώδης. Στην ίδια περίπου λογική στηρίζεται και η χρήση του αυτόλογου αίματος στη θεραπεία της επικονδυλίτιδας όπου με την έγχυση του, οι κυτταρικοί μεσολαβητές που περιέχει, εκκινούν μια φλεγμονώδη διαδικασία στον τραυματισμένο ιστό με τελικό σκοπό την επισκευή του.

Βέβαια νεότερες μελέτες, όπως αυτή του Bruce Rothschild, υποστηρίζουν ότι οι θεραπευτικές προσεγγίσεις με τοπικά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, τα κορτικοστεροειδή και τα αναισθητικά έχουν περιορισμένο όφελος, αφού σύμφωνα με την ίδια μελέτη οι προσεγγίσεις αυτές βασίζονται στην παραποιημένη υπόθεση ότι η επικονδυλίτιδα αντιπροσωπεύει μια φλεγμονώδη διαδικασία. Ο «αγκώνας τενιστών» είναι ένα μηχανικό πρόβλημα που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με μια μηχανική λύση. Μια τέτοια πολύ αποτελεσματική μη επεμβατική θεραπεία είναι η εφαρμογή ενός κηδεμόνα στο αντιβράχιο ακριβώς κάτω από τον αγκώνα που θα σχετίζεται με την τροποποίηση της δραστηριότητας του επικονδύλου.

Σημαντικό ρόλο επίσης στη συντηρητική θεραπεία του αγκώνα αντισφαίρισης παίζουν οι φυσικοθεραπευτικές μεθόδοι, όπως το υπερηχογράφημα, η φωνοφόρεση, η διαδερμική ηλεκτρική νευρική διέγερση, η χειραγώγηση, η κινητοποίηση των μαλακών ιστών, οι μαλάξεις, οι διατάσεις και οι ασκήσεις ενδυνάμωσης.

Στη μελέτη των Thomas De Smedt, Andy de Jong, Wim Van Leemput, Dossche Lieven και Francis Van Glabbeek εκτιμήθηκε μεταξύ άλλων, η επίδραση των ενέσεων με στεροειδή, η φυσικοθεραπεία και η στάση αναμονής. Σε σύγκριση μεταξύ των τριών τρόπων αντιμετώπισης,  τα ποσοστά επιτυχίας στις 52 εβδομάδες της έρευνας ήταν 69% για τις ενέσεις, 91% για τη φυσικοθεραπεία και 83% για μια στάση αναμονής.

Τα δεδομένα αυτά υποδεικνύουν ότι μια στάση αναμονής συνιστάται για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα αφού οι στρατηγικές θεραπείας δε διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους. Απ’ την άλλη η χρήση της εξωσωματικής θεραπείας κρουστικών κυμάτων έχει αμφιλεγόμενα αποτελέσματα, ενώ δεν υπάρχει καμία ένδειξη ευεργετικής επίδρασης της θεραπείας με λέιζερ. Τέλος, η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται σε περίπτωση αποδεδειγμένης ανθεκτικότητας του Συνδρόμου σε συντηρητικά μέτρα. Πριν από κάτι τέτοιο, είναι υποχρεωτικό να αποκλειστούν άλλες πιθανές αιτίες για τα συμπτώματα των ασθενών.

Η επέμβαση έχει να κάνει με την εκτομή του παθολογικού τμήματος του εκτείνοντος τένοντα, την επισκευή της βλάβης και την επανασύνδεση με την πλευρική επικόνδυλο. Βέβαια, μια αρθροσκοπική θεραπεία θεωρείται μια πολύτιμη εναλλακτική λύση από μια ανοικτή χειρουργική επέμβαση και έχει εξίσου ικανοποιητικά αποτελέσματα. Περίπου το 8% των ασθενών οδηγείται στο χειρουργείο.

Σύνοψη
Η πλευρική 
επικονδυλίτιδα ή Σύνδρομο Υπερχρήσης ή «Αγκώνας Τενιστών» ή «tennis elbow» είναι μια κοινή κλινική διαταραχή μεταξύ των παικτών τένις, αλλά και γενικά όλων εκείνων που εκτίθενται σε μια επαναλαμβανόμενη πίεση στους εκτείνοντες του καρπού, προκαλώντας μια υπερφόρτωση στη μυοτενόντια περιοχή του αντιβράχιου και ειδικότερα κοντά στον πλευρικό επικόνδυλο του χεριού. Το πρόβλημα μπορεί να γίνει αντιληπτό λόγω των κλινικών συμπτωμάτων και σε χρόνιες περιπτώσεις, ο υπέρηχος, η ακτινογραφία και η MRI εξέταση μπορεί να φανούν χρήσιμες ώστε να αποκλειστούν άλλα πιθανά αίτια στον πλευρικό πόνο του αγκώνα.

Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται σχετικά με την καλοήθη φύση της κατάστασης και η αρχική θεραπεία θα πρέπει να είναι ξεκούραση και στάση αναμονής για να μειωθεί η επαναλαμβανόμενη φόρτωση στους εκτείνοντες μύες. Η πρόληψη και η ενημέρωση σχετικά με τον εξοπλισμό και την εκτέλεση σωστών τεχνικών είναι μείζονος σημασίας. Η τοπική εφαρμογή ραδιοσυχνοτήτων, η έγχυση αυτόλογου αίματος, ρυθμιζόμενου πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια ή σε αυτόλογους αυξητικούς παράγοντες, η χρήση κηδεμόνα στο αντιβράχιο, οι φυσικοθεραπείες και η χειρουργική επέμβαση είναι κάποιες από τις θεραπευτικές προσεγγίσεις που εφαρμόζονται.

Φυσικά, απαιτείται περαιτέρω έρευνα προκειμένου να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην αγωγή του Συνδρόμου ενώ το μόνο που μπορεί να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα βάσει των επιστημονικών στοιχείων που διατίθενται είναι η συντηρητική θεραπευτική αγωγή.

Πηγή: youngpeople.gr

Author: Γιάννης Μπιτζούνης

Video highlights
Previous articleΗ λίστα του Australian Open
Next articleΣυγχαρητήρια από Νόλε σε Μόντριτς