Στις 8 Ιουνίου του 2014, ο Ραφαέλ Ναδάλ σήκωσε στον ουρανό του Παρισιού, το 9ο Roland Garros της καριέρας του, επεκτείνοντας ακόμα περισσότερο το θρυλικό του ρεκόρ στο φημισμένο Γαλλικό Open, θριαμβεύοντας στον τελικό της κορυφαίας διοργάνωσης επί του βασικού του αντίζηλου, τα τελευταία χρόνια, Νόβακ Τζόκοβιτς.
Από εκείνον το μεγάλο θρίαμβο όμως στο Philippe Chatrier, έχουν περάσει ήδη περίπου 11 μήνες και ο μεγάλος Ισπανός τενίστας, δεν έχει κατακτήσει κανέναν άλλο τίτλο στο tour, εκτός από το χαμηλής δυναμικότητας Argentina Open. Μια πενιχρή συγκομιδή, που συνοδεύεται από πολύ μέτριες εμφανίσεις για τον Ράφα, με ελάχιστες εκλάμψεις.
Ένα μεγάλο διάστημα «ανομβρίας» για τον «matador», που βέβαια έχει συνοδευθεί σε ένα τμήμα της από τραυματισμούς και προβλήματα υγείας, που δυστυχώς για άλλη μια φορά έπληξαν την καριέρα του Ισπανού superstar. Το θέμα τραυματισμών του Ναδάλ, δεν είναι κάτι καινοφανές, κάτι πρωτόγνωρο. Επανειλημμένα στο παρελθόν έχει ταλαιπωρηθεί, κυρίως από τα γόνατά του, γεγονός που αναμφίβολα αποτέλεσε τροχοπέδη στην καριέρα του. Άλλωστε μη ξεχνάμε ότι το 2012, διαγνώστηκε επίσημα, ότι πάσχει από το σύνδρομο Χόφα.
Πάντα όμως ο Ισπανός υπεραθλητής, έβρισκε τον τρόπο να αντεπεξέρχεται στις ατυχίες και να επανακάμπτει. Πιο πρόσφατο και χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, η απουσία του για 7 μήνες από τα court το 2012. Επανήλθε το 2013, όχι απλά δυνατός, αλλά θα λέγαμε καταιγιστικός, σαρώνοντας στο διάβα του σχεδόν ότι τίτλο διεκδικούσε, μέχρι και το US OPEN εκείνης της χρονιάς.
Αυτήν τη φορά όμως, τα πράγματα δείχνουν να είναι ίσως κάπως διαφορετικά, συγκριτικά με τις περιπτώσεις του παρελθόντος που ο Ράφα πληττόταν από προβλήματα με το σώμα του. Έχει περάσει ήδη αρκετά ικανοποιητικός χρόνος, από την πλήρη αποθεραπεία του, στο τέλος της περασμένης σεζόν, έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε ασφαλές δείγμα για την κατάστασή του.
Και η κατάστασή του, συνεχίζει να μη δείχνει καλή. Η τελευταία ήττα από τον Φάμπιο Φονίνι στον 3ο γύρο του χωμάτινου Barcelona Open και ο πρόωρος αποκλεισμός από ένα τουρνουά που έχει κατακτήσει 8 φορές, αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση στην εικόνα του Ναδάλ του τελευταίου χρόνου. Μια εικόνα που, αν μη τι άλλο, δημιουργεί έντονη ανησυχία και προβληματισμό στους απανταχού φίλους του τένις.
Και λογικά έρχεται η απορία και το ερώτημα. Μπορεί ο Ραφαέλ Ναδάλ να κάνει άλλη μια φορά το μεγάλο comeback? Μπορεί να φτάσει ξανά το επίπεδο του παιχνιδιού του, στα κορυφαία στάνταρ που μας έχει συνηθίσει τόσα χρόνια? Γιατί σίγουρα η απόδοση του τώρα, απέχει πολύ από αυτά τα στάνταρ…
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα, σε καμία περίπτωση δε μπορεί να είναι σαφής και κατηγορηματική. Τα δεδομένα που πρέπει να εξετάσουμε είναι πολλά, ποικίλα και ενδεχομένως αντικρουόμενα.
Από τη μία πλευρά της ζυγαριάς, υπάρχει η τεράστια αθλητική υπόσταση, ενός από τους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών, που πλειστάκις στο παρελθόν μας έχει καταπλήξει με την απαράμιλλη μαχητικότητά του και το αδιανόητο πρωταθληματικό του πνεύμα, που τον έχουν χρίσει εκτός από διαχρονικό μύθο του τένις και υπόδειγμα ατσάλινης θέλησης και πάθους για την επιτυχία.
Από την άλλη πλευρά όμως, υπάρχουν κάποια στοιχεία που δε μπορούμε να παραβλέψουμε και εξηγούν εν μέρει την εμφανή και παρατεταμένη πτώση στο παιχνίδι του.
Πρώτα και κύρια, ο Ράφα παρουσιάζεται ψυχολογικά και πνευματικά καταβεβλημένος και δεν παύει σχεδόν σε κάθε του συνέντευξη να το τονίζει. Παρότι δείχνει ότι δεν έχει εκλείψει από μέσα του η σπίθα της νίκης και θέλει διακαώς να επιστρέψει, οι συνεχείς υπομνήσεις του για την πεσμένη ψυχολογία του, δείχνουν ότι ξέρει καλύτερα από τον καθένα μας, ότι το πρόβλημα αυτήν τη φορά είναι μεγάλο. Για πρώτη φορά στην καριέρα του, παρουσιάζεται με τόσο χαμηλή αυτοεκτίμηση και τόσο λιγοστή αυτοπεποίθηση.
Ο ψυχολογικός όμως τομέας στον αθλητισμό, είναι απόλυτα συνυφασμένος με την αγωνιστική απόδοση. Είναι δύο άρρηκτες δυνάμεις, που δρουν πάντα ανάλογα. Ο Ράφα ψάχνει εναγωνίως, εδώ και καιρό τώρα, να βρει τη χαμένη ταυτότητα του παιχνιδιού του, να βρει το feeling που του λείπει, να βρει ξανά αυτήν την εξουσιαστική αύρα που έβγαζε στο court και τον είχε καταστήσει πανίσχυρο. Αυτά τα στοιχεία δε μπορεί να τα βρει, με αποτέλεσμα αυτό να τον αγχώνει, να του δημιουργεί ανασφάλειες και αμφιβολίες.
Δε μπορεί να είναι τυχαίο, ότι για πρώτη φορά ίσως στην καριέρα του, δείχνει πολύ εύθραυστος σε έναν τομέα που κάποτε θα λέγαμε ότι ήταν παντοδύναμος. Στη διαχείριση των κρίσιμων πόντων. Είναι πολλές πια οι περιπτώσεις, σε όλο αυτό το διάστημα, που ο Ναδάλ αδυνατεί να κλείσει ένα game, ένα σετ, ένα ματς, ενώ το momentum τον ευνοεί. Ότι χτίζει με μεγάλο κόπο πολλές φορές, ξαφνικά εμφανίζοντας ένα άλλο προσωπείο και κάνοντας κάποια μαζεμένα αβίαστα λάθη και ενίοτε παιδαριώδη, δίνει τα ηνία στον αντίπαλο. Ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα που χαρακτήριζαν την καριέρα του και ήταν η κατάκτηση των πόντων που «καίνε», τείνει να γίνει ένα μεγάλο μειονέκτημα.
Αυτές όμως οι διακυμάνσεις στο παιχνίδι του Ναδάλ αυτήν την περίοδο, είναι αποτέλεσμα της κακής ψυχολογίας του και της ουσιαστικής έλλειψης σιγουριάς στον εαυτό του και στις δυνάμεις του.
Και εδώ ανακύπτει ένα μεγάλο ζήτημα. Παίρνουμε ως δεδομένο, ότι ο Ράφα είναι απολύτως υγιής και δείχνει στα μάτια μας ότι είναι και πάλι σωματικά δυνατός. Είναι όμως πράγματι τόσο δυνατός, όσο απαιτείται, όσο επιτάσσει το παιχνίδι που πρεσβεύει? Μήπως ο ίδιος νιώθει ότι στην παρούσα και τόσο δύσκολη φάση της καριέρας του, δεν έχει την απαραίτητη δύναμη που χρειάζεται να έχει το «δικό» του παιχνίδι, που με αυτό άλλωστε μεγαλούργησε τόσα χρόνια?
Όλοι γνωρίζουμε, ότι στον, αμιγώς, αγωνιστικό και τεχνικό τομέα, προεξάρχοντα ρόλο στο παιχνίδι του πάντα, είχε η δύναμη στα χτυπήματά του, η αστείρευτη αντοχή του, η εκπληκτική ταχύτητά του στα πολλά μικρά sprint που χρειάζονται στη διάρκεια ενός αγώνα. Οι άπειρες απίστευτες άμυνες, για παράδειγμα, που έχουμε δει από τον Ράφα, είναι απόρροια των τρομακτικών αθλητικών του ικανοτήτων. Τόσα και τόσα χρόνια, πόσες φορές δε μείναμε ενεοί, όταν χτυπήματα αντιπάλων που έδειχναν σίγουροι winner, αυτός όχι απλά έβγαζε άμυνες, αλλά τα μετέτρεπε με μοναδικά forehand on the run, σε δικούς του winner… Μήπως νιώθει, αυτήν την περίοδο τουλάχιστον, ότι το σώμα του δεν είναι στην κατάσταση που ήταν παλαιότερα, για να μπορεί να του δώσει αυτή την αέναη κίνηση που τον χαρακτήριζε?
Ο Ράφα νιώθει αμφιβολίες, ακόμα και για το καλύτερό του χτύπημα το forehand. Το είπε άλλωστε και στην τελευταία συνέντευξη τύπου, που ακολούθησε της ήττας από τον Φονίνι: «Δεν χτυπούσα τη μπάλα με δύναμη. Η δύναμή μου είναι το forehand και αν αυτό δε λειτουργεί καλά, δε λειτουργεί και το παιχνίδι». Θέτει λοιπόν θέμα δύναμης, ακόμα και για το forehand του. Ένα τρομακτικό χτύπημα για τον Ισπανό, που με topspin ή με drive, το χρησιμοποιεί σε συντριπτικό ποσοστό σε σχέση με τα υπόλοιπα, σε όλη την καριέρα του με μοναδική αποτελεσματικότητα, δείχνει αυτήν τη στιγμή να αισθάνεται ότι έχει εξασθενήσει.
Ο Ραφαέλ Ναδάλ σε λίγο καιρό κλείνει τα 29 του. Ηλικιακά, έχει ακόμα αρκετά χρόνια μπροστά του για να συνεχίσει να πρωταγωνιστεί. Αυτή είναι μία παράμετρος. Μία δεύτερη παράμετρος, είναι οτι όλα αυτά τα χρόνια της μεγάλης ακμής του, έχει ταλαιπωρήσει και καταπονήσει το σώμα του σε πολύ μεγάλο βαθμό. Θα μπορούσαμε να πούμε, κάποιες φορές σε σημείο υπερβολής. Δε μπορεί να είναι τυχαίοι, τόσοι συχνοί και επώδυνοι τραυματισμοί που σημάδεψαν την καριέρα του. Πίεζε, ίσως και πάνω από τα όρια τον εαυτό του και αυτό είχε πολλές φορές μοιραίο αποτέλεσμα, την απουσία του για αρκετό καιρό από τα court.
Εδώ ακριβώς όμως, μπαίνει και μια τρίτη παράμετρος. Η αφόρητη πίεση που ασκούσε και θα συνεχίσει να ασκεί στον εαυτό του ο κορυφαίος Ισπανός τενίστας για όλο και περισσότερες επιτυχίες, έχει εξήγηση. Και είναι απλή. Ο Ναδάλ, είναι φτιαγμένος από αυτήν τη σπάνια πάστα, που έχουν αθλητές του δικού του τεράστιου βεληνεκούς, που η φλόγα δε σβήνει ποτέ από το βλέμμα τους, που πάντα θα έχουν ασίγαστο το κίνητρο και τη φιλοδοξία για νέες κατακτήσεις, που είναι γεννημένοι νικητές! Τέτοιοι χαρακτήρες και τέτοιες προσωπικότητες, «δεν ορρωδούν προ ουδενός», ακόμα και αν αντιλαμβάνονται ότι φτάνουν στα άκρα τον ίδιο τους τον εαυτό!
Ο Ραφαέλ Ναδάλ, γνωρίζει καλά ότι η καριέρα του βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, σε μια θολή στενωπό και απαιτούνται άμεσες λύσεις για να καθαρίσει το τοπίο. Ίσως είναι δυσκολότερο από κάθε άλλη φορά. Μπορεί και να χρειαστεί αρκετός χρόνος. Αλλά υπερπρωταθλητές της δικής του mentalite, έχουν τον τρόπο και βρίσκουν τις λύσεις που απαιτούνται…
Και ο Ράφα θα τις βρει…
Μάνος Παπαδάκης – m.papadakis@tennis24.gr